Майқайыңалтын кенішіндегі құтқарушылар қазасына қатысты сот үкімі шықты

Өнеркәсіптік қауіпсіздік басқармасының бұрынғы екі қызметкері немқұрайлылық танытқаны үшін кінәлі деп танылды.
Алматы, NEGE. 21 ақпанда Павлодар облысының соты тау-кен жұмыстарын жүргізу кезінде «Майқайыңалтын» АҚ-ның заң бұзушылықтарына көз жұмып келген бұрынғы мемлекеттік қызметкерлерге қатысты үкім шығарды. Бұл төтенше жағдайға әкелді: шахтада топырақ опырылып, құтқарушылары бар автобус үлкен шұңқырға құлады.
Облыстық өнеркәсіптік қауіпсіздік департаменті мемлекеттік қадағалау бөлімінің бұрынғы басшысы мен бас маманы «немқұрайлылық» айыбымен сотталды.
«Сотталушы О. Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 371-бабының екінші бөлігінде көзделген құқық бұзушылық жасағаны үшін кінәлі деп танылып, оған өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы қадағалау және бақылауға қатысты лауазымдарды атқару құқығынан айыра отырып, үш жыл мерзімге бас бостандығын шектеу жазасы тағайындалды. Қосымша жаза ретінде мемлекеттік және қаржылық органдарда басшылық қызмет атқаруға өмір бойына тыйым салынсын», – деп оқыды үкімді Баянауыл аудандық сотының судьясы Теңлік Қадірбекова.
Екінші сотталушыны үш жыл мерзімге қауіпті өндірістік нысандарды бақылау және қадағалау қызметтерін атқару құқығынан айыра отырып, екі жыл бас бостандығын шектеу жазасына кесті.
Үкім заңды күшіне енсе, бұрынғы екі мемлекеттік қызметші де пробация органдарына есеп беріп, мәжбүрлі жұмысқа тартылатын болады (жыл сайын 100 сағат). Іс бойынша ауырлататын мән-жайлар сотталушылардың кәсіби антын бұзуы болды. Жеңілдететін факторларға оң сипаттамалар, кішкентай балаларының болуы, денсаулық жағдайы және толық өкінгендері жатады.
Мемлекеттік айыптаушы Бақытжан Бабаев сотталушылардың «Майқайыңалтындағы» төтенше жағдайға дейін мемлекеттік қызметтен кеткенін түсіндірді. Алайда, ол сол кезде жауапты маман бола отырып, тиісті жауапкершілік таныта алмаған. Олар 2016 жылғы кәсіпорынды жоспарлы тексеруге қатысқан, тергеу мәліметінше сегіз жылдан кейін (жерасты шахтасындағы толтырылмаған қуыстар) қайғылы жағдайға әкелген 70 заңбұзушылық анықталды.
«Сотталушылар өз міндеттеріне немқұрайлылық танытып, аталған бұзушылықтар жойылмайынша жұмысты тоқтату шараларын қолданбаған. 2016-2021 жылдар аралығында Екібастұз қаласы бойынша өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы мемлекеттік қадағалау бөлімінің басшысы қызметін атқарған О., сондай-ақ 2016-2023 жылдар аралығында бас маман қызметін атқарған С., 2016 жылы анықталған бұзушылықтардың жойылмағанын анық біле тұра, өз міндеттеріне салғырт қарап, аталған заң бұзушылықтарды ескермеген. Бұл 2024 жылдың 4 қаңтарында қуыс жерлер опырылған апатқа және төрт адамның өліміне, яғни ауыр зардаптарға әкелді», – деді прокурор.
«Майқайың В» кен орнының 160 метр және одан жоғары деңгейде өндірілген жерасты қуыстарына жобада көзделгендей бетон құйылған жоқ. Алтын өндіруші кәсіпорын процесті бақыламай, қателеспей, тау жыныстарының өздігінен опырылуын пайдаланды. Қайта тексеру кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздік басқармасының мамандары мәселенің шешілгенін тексермей, қажетті құжаттарға қол қойған. Бос орындарды жою мәселесі адамдар қаза болған оқиғаға дейін туындаған жоқ.
Төтенше жағдай 2024 жылдың 4 қаңтарына қараған түні болды. Автобуста келе жатқан «РЦШ ПВАСС» ЖШС құтқарушылары пайда болған орға құлап, төртеуі де қаза тапты. Соңғы құтқарушының денесі қайғылы оқиғадан алты айдан кейін табылды. Арнайы тергеу жұмыс берушінің 100 пайыз кінәсін растап, жауапты ретінде «Майқайыңалтын» АҚ басшылары аталды.
Олар ҚР Қылмыстық кодексінің 277-бабының үшінші бөлігі – абайсызда екі немесе одан да көп адамның өліміне әкеп соққан тау-кен жұмыстарын немесе құрылыс жұмыстарын жүргізу кезіндегі қауіпсіздік ережелерін бұзу бойынша тергелуде. Компания өкілдері бірнеше рет арнайы тергеу қорытындысына қарсы шығуға әрекеттенген.