Миллиардердің «көз жасы». Құлыбаев НЕГЕ қайын атасына іргелес қонды?
Қазақстандағы ең ықпалды бизнесмендердің бірі, миллиардер Тимур Құлыбаев елордада 8 мың шаршы метр аумақты қамтитын жаңа резиденция салып жатыр. Бұл туралы «Выход к морю» телеграм каналы жазды.
Бұл нысан оның қазіргі резиденциясына көршілес орналасқан және Қазақстанның экс-президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың иелігіндегі резиденцияға жақын.
Құрылыс жұмыстары Астана қаласының Алматы ауданында жүріп жатыр, жер учаскесінің жалпы ауданы – 640 акр. Құлыбаевтың иелігіндегі «Кипрос» компаниясы Есіл өзені жағалауында үш жер учаскесін иеленген: бірінде қазіргі резиденциясы орналасса, екіншісінде құрылыс жүріп жатыр, ал үшіншісі әзірге бос тұр.
Учаскелердің жиынтық ауданы – 200 мың шаршы метр. Аталған ауданда 100 шаршы метр жердің нарықтық құны шамамен 10 миллион теңгеге бағаланады. Сондықтан Құлыбаевтың иелігіндегі жер учаскелерінің жалпы құны кемінде 20 миллиард теңгеге жетуі әбден мүмкін.
Тимур Құлыбаевтың жаңа резиденциясының терезелерінен тек Есіл өзені ғана емес, сонымен қатар қайын атасы Нұрсұлтан Назарбаевтың резиденциясы да көрініп тұрады. 2022 жылы «Азаттық радиосы» экс-президенттің активтері жайында зерттеу жасаған болатын. Аралды сол жылы Нұрсұлтан Назарбаев пен оның үшінші әйелі Әсел Құрманбаеваның ұлы иеленген. Қазіргі таңда бұл жер учаскелерін экс-президент «Байтау» қоры арқылы бақылайды.
Аралдың қарама-қарсы жағалауында тағы бір резиденция бар. 2023 жылы бұл нысан «Қазақмыс» корпорациясымен байланысы бар, Нұрсұлтан Назарбаевтың жақын серігі және қаржыгері Владимир Кимнің уақытша бақылауына өткен. Бүгінде бұл актив «Байтау» қорының еншілес құрылымы саналатын «Капитал Invest 2021» ЖШС-ға тиесілі.
Елордада салынып жатқан, Құлыбаевтың резиденциясында қазіргі уақытта құрылыс жұмыстары бәсеңдеген. Бұл Құлыбаевтың Қазақстандағы активтерінің белгісіз күйде қалуымен байланысты болуы мүмкін.
Ақпан айының басында Bloomberg агенттігі Құлыбаевтың ел билігімен оның мүлкінің заңды жолмен келгенін тексеру аясында мемлекетке 1,1 миллиард доллар төлеу туралы келіссөздер жүргізіп жатқанын хабарлады. Бір жыл бұрын Forbes Kazakhstan кәсіпкердің жалпы байлығын 5,5 миллиард доллар деп бағалаған еді.
2024 жылы Активтерді қайтару жөніндегі комитет Тимур Құлыбаевты сотқа берді, алайда сот процесінің нәтижесін ешбір тарап жариялаған жоқ.
Қаңтар оқиғасынан кейін, соңғы үш жылда Назарбаев әулеті өз активтерін жасырумен айналысып келеді. Экс-президент кейбір мүліктерін (қонақ үйлер, құрылыс компаниялары, БАҚ және т.б.) Лихтенштейндегі еуропалық офшорларға аударған.
Ал оның үлкен қызы Дариға Назарбаева Лондонның Бейкер-стритіндегі әйгілі жылжымайтын мүлкін сатып жіберді. Бұдан бөлек, Дариға Назарбаева «Думан» қонақ үйі секілді кейбір активтерінен мемлекет тарапынан тәркілеу нәтижесінде айырылған болуы мүмкін. Н.Назарбаевтың кенже қызы Әлия Назарбаева да мүлкінен айырылып, оның бұрынғы күйеуі мемлекеттік қызметтен шеттетілген.
Осы оқиғалар аясында Тимур Құлыбаев пен оның әйелі Динара айтарлықтай шығынға ұшырады деп айта алмаймыз. Керісінше, 2022 жылдан бері олардың байлығы 7,8 миллиардтан 10 миллиард долларға дейін өсті. Соңғы ірі сатып алуларының бірі – Испанияның Таррагона провинциясындағы 10 миллион еуро тұратын жылжымайтын мүлік.
Байқап отырсаңыз, соңғы жылдары еліміздің бұрынғы билік элитасы өз активтерін қайта жинастырып, байлығын сақтап қалу үшін түрлі амалдарды қарастырып жатыр. Назарбаев әулеті бірқатар мүліктерінен айырылса да, Құлыбаевтар бұл қысымнан әлі зардап шеге қойған жоқ.
Осылайша Тимур Құлыбаевтың Астанадағы жаңа резиденциясының құрылысы оның иелігіндегі активтердің қазіргі жағдайы қоғамның назарын аударуда. Миллиардер өзінің бизнес-империясын шетелдік инвестициялар арқылы сақтап қалуға тырысып жатқанымен, Қазақстандағы қазіргі билікпен жүргізіліп жатқан келіссөздер оның болашақтағы қаржылық жағдайына айтарлықтай әсер етуі мүмкін. Алдағы уақытта оның Қазақстандағы және халықаралық аренадағы экономикалық белсенділігі қоғам мен сарапшылардың бақылауында қала беретіні анық.
Диас ӘДІЛҰЛЫ.
