Ғылым мен жаңа технологияның аграрлық сектордағы рөлі: Түркістан облысының мысалында
Түркістан облысында жаңа технологияларды енгізу арқылы ауыл шаруашылығын дамытуға ерекше көңіл бөлінуде. Бұл өңірде соңғы уақытта мақта шаруашылығында орын алған инновациялар мен жаңа тәсілдер, аграрлық секторды жаңғыртуға бағытталған маңызды қадамдар болып табылады. Әсіресе, мақта өндірісіндегі жаңа технологиялардың енгізілуі мен оның тиімділігіне шаруалардың қол жеткізген жетістіктері облыс экономикасына зор ықпалын тигізіп отыр.
Мақта шаруашылығында жаңа тәсілдер мен технологиялардың қолданылуы өте маңызды кезең болып саналады. Түркістан облысында биылғы жылы мақта сапасын арттыру мақсатында 2,5 мың гектар алқапқа жаңа әдіспен мақта егу қолға алынды. Бұл жерде су үнемдеу технологияларының қолданылуының нәтижесінде, су, электр қуаты мен еңбек ресурстарын үнемдей отырып, өнімділік артты. Мақта егу үшін пайдаланылған жаңа технология гектарынан 60-65 центнерден өнім алуға мүмкіндік беріп, облыстың орташа көрсеткішінен 2,5 есе жоғары нәтиже көрсетті. Бұл өзгерістер шаруалар үшін үлкен табыс әкеліп, олардың еңбегі мен ресурстарын тиімді пайдалануына ықпал етті.
Мақта сапасының төмендігі әлемдік нарықта сұраныстың болмауына әкелген еді. Бірақ жаңа технологияларды енгізу мақта талшығының сапасын арттырып, оның бәсекеге қабілеттілігін жоғарылатуға мүмкіндік береді. Осы бағыттағы жұмыстарды жандандыру нәтижесінде облыста мақта-тоқыма кластерлері құрылуда. Бұл кластерлер мақта бағасына тәуелділікті жойып, өнімділікті арттыруға бағытталған жаңа мүмкіндіктер туғызады.
Жаңа әдістердің ішіндегі ең тиімдісі – дәлдікпен егу және тамшылатып суару технологиясы. Бұл әдіс мақта өсірудің тиімділігін арттырып, су мен тыңайтқыштарды үнемдеуге мүмкіндік береді. Осы тәсілдің нәтижесінде мақта өсімдігі тез жетіліп, өнімділік екі есе артты. Түркістан облысындағы шаруалар бұл жаңа технологияларды енгізу арқылы өздерінің тиімділігі мен өнімдерін арттырып, бір-біріне үлгі болуда. Осы өзгерістердің арқасында аграрлық секторға серпін беріліп, облыста мақта өндірісі мен басқа да ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігі едәуір артты.
Түркістан облысы әкімінің қолдауымен жергілікті шаруалар Қытай тәжірибесін зерттеу үшін арнайы сапарға шығып, жаңа әдістерді үйреніп, оны өз жерлерінде табысты қолдануға көшті. Мысалы, Сауран ауданының шаруалары жаңа технология арқылы мақта егуді бастады. Бұрын сор басқан жерлерде мақта егу мүмкін еместей болған. Алайда жаңа технологиялар көмегімен бұл жерлерде де жоғары өнім алу мүмкіндігі пайда болды. Бұл бастаманың нәтижесі керемет, ал шаруалар жаңа тәсілдерге деген сенімін арттырды.
Бұдан бөлек, облыс экономикасына әсер ететін тағы бір маңызды жоба – шетелдік инвесторлардың мақтаны терең өңдеу кәсіпорындарын құру жоспарлары. Бұл кәсіпорындар мақта өндірісінің толық циклін қамтып, дайын өнімдерді экспортқа шығаруды көздейді. Осы жоба арқылы жоғары сапалы шикізаттан бастап, жұқа маталар мен үй тоқыма бұйымдарын өңдеу мен өндіруге дейінгі барлық өндірістік процестерді жүзеге асыру көзделуде. Сондай-ақ, кәсіпорын тамшылатып суару жүйелерін орнатып, 1 мың гектардан астам аумаққа мақтаның элиталық сорттарының тұқымын екті.
Мақта өңдеу кәсіпорындары мен жоғары сапалы өнімдер шығаруды жоспарлаған зауыттар Түркістан облысында жұмыс орындарының ашылуына да үлкен үлес қосады. Бұл кәсіпорындар 4 мыңнан астам жаңа жұмыс орнын құрып, жергілікті тұрғындарды жұмыспен қамтуға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, облыс тұрғындары жоғары сапалы маталармен және тоқыма өнімдерімен қамтамасыз етіледі. Мұның бәрі облыс экономикасының дамуына және мақта шаруашылығының жаңа сапалы деңгейге көтерілуіне ықпал етеді.
Жаңа технология мен ғылымды байланыстыру – бұл қазіргі заманғы ауыл шаруашылығы мен экономиканың дамуындағы маңызды қадамдардың бірі. Түркістан облысындағы мақта шаруашылығындағы жаңа тәсілдер мен технологияларды енгізу арқылы ғылыми жетістіктер мен инновацияларды өндіріс процесіне тиімді түрде қолдану мүмкіндігі ашылуда. Мұнда ғылым мен технологиялардың бірлескен күш-жігері өнімділікті арттыруға, ресурстарды үнемдеуге, сапаны жақсартуға және нарықтағы бәсекеге қабілеттілікті арттыруға бағытталған. Ғылым жаңа шешімдер мен идеялар ұсына отырып, ауыл шаруашылығында жаңа технологияларды ендіру процесін басқарады, ал бұл өз кезегінде шаруашылыққа тиімді нәтижелер береді.
Мысалы, су үнемдеу технологияларының дамуы мен қолданылуы ғылыми зерттеулер мен тәжірибелерге негізделген. Ғалымдар су ресурстарын тиімді пайдалануға арналған инновациялық әдістерді әзірлеуде, ал бұл технологиялар Түркістан облысындағы шаруаларға нақты табысты нәтижелер беруде. Сондай-ақ, дәлдікпен егу және тамшылатып суару технологиясы сияқты жаңа әдістер де ғылымның жетістіктеріне сүйеніп енгізілген. Бұл технологиялардың қолданылуы тек ауыл шаруашылығында ғана емес, бүкіл экожүйеге де оң әсерін тигізеді, өйткені олар экологиялық тұрғыдан да тиімді әрі тұрақты болып келеді.
Ғылым мен жаңа технологиялар тек өндірістік процестерде ғана емес, экономика мен қоғамның барлық салаларында даму мен жаңашылдықты қозғаушы күш болып табылады. Түркістан облысында мақта өндірісіндегі инновациялық тәсілдер аграрлық секторды жаңғыртудың тек бір бөлігі ғана. Шаруашылықтардағы жаңа әдістер мен технологияларды енгізу тек ауыл шаруашылығын дамытуға ғана емес, сонымен қатар өңірдің экономикалық жағдайын жақсартуға, жаңа жұмыс орындарын құруға және тұрмыс сапасын арттыруға септігін тигізеді.
Қорытындылай келе, Түркістан облысындағы мақта шаруашылығында жаңа технологияларды енгізу мен ғылымның жетістіктерін пайдалану өзара тығыз байланысты және бір-бірін толықтыратын процестер болып табылады. Ғылым мен технологияның үйлесімі облыстың ауыл шаруашылығында өнімділікті арттырып, сапаны жақсартып, нарықта бәсекеге қабілеттілікті көтереді. Бұл үрдіс тек шаруалардың табыстарын арттырып қана қоймай, жалпы өңірдің экономикасына оң әсерін тигізеді. Мақта шаруашылығын дамыту мен басқа да салаларда жаңа технологиялардың қолданылуы экономиканың тұрақты және дамушы бағытта қозғалуының кепілі.
