Владимир Ким қымбаттым. Bank RBK қожайындары дивиденд алуға НЕГЕ асықты?
Былтырғы жылдың нәтижелері мен биылғы жарты жылдықтың көрсеткіштерін есептеген Bank RBK басшылығы мемлекет алдындағы қарыздың 37,3 миллиард теңгесін мерзімінен бұрын қайтару туралы шешім қабылдады. Оның алдындағы транштарын есептесек, банк қарыздың 67 миллиард теңгесін ерте қайтарып тастаған. Сонда қазіргі қарызының қалдық сомасы 176,7 миллиард теңге көлемінде деп болжай аламыз.
Биыл мемлекетке 37,3 миллиард теңгені қайтару арқылы банк акционерлері 2024 жылғы 55,2 миллиард теңге таза пайданы түгелдей дивидендке аудара алады. Ол дивидендтен мемлекет борышы ереже бойынша кемінде 60% пропорциямен өтелсе, сонда қалған 18 миллиард теңгені банк қожайындары өздеріне алмақ. Бір нәрсе анық – Владимир Ким мемлекеттік қарыздың бір бөлігін ерте қайтармағанда дивидендті түсінде ғана көретін еді.
Bank RBK-ның 89,77% үлесі Владимир Ким иелік ететін «КСС ФИНАНС» фирмасына, ал 6,49% үлесі 2022 жылы акционер ретінде келген Наталья Акентьеваға тиесілі. Владимир Ким еліміздегі ең бай олигархтардың алғашқы бестігінен еш уақытта түспеген. Оның негізгі активі – Қазақстандағы ең ірі тау-кен өндіруші кәсіпорындардың бірі саналатын KAZ Minerals Ltd тобы.
Сонда биыл төленетін дивидендтен 16,15 миллиард теңге Владимир Кимге, ал 1,84 миллиард теңге Наталья Акентьеваға бұйыруы тиіс. Тек қана акционерлер емес, Bank RBK басқармасындағы жалдамалы топ-менеджерлер де қуануда. Былтыр Bank RBK топ-менеджерлерінің жалақысы банктің табысынан төрт есе жылдам өскен. Олардың әрқайсысы бір жылда орта есеппен 575 миллион теңгеден алды.
2017 жылы дефолт алдында тұрған Bank RBK акционерлік қоғамы мемлекеттен 15 жылға 4% мөлшерлемемен 243,7 миллиард теңге алған болатын. 2022 жылдың қорытындысы бойынша банк мемлекетке 12,94 миллиард теңге, 2023 жылдың нәтижесінде 16,6 миллиард теңге, 2024 жыл бойынша 37,3 миллиард теңге қайтарды. Бұл – негізгі қарыз. Сонымен бірге банк жылына шамамен 9,7 миллиард теңге процент төлейтіндіктен, 7 жылда мемлекетке сыйақы ретінде 67 миллиард теңге аударған.
Осымен мемлекеттің банктерге көмек көрсету дәуірі аяқталды. Банк қызметі туралы жаңа заңда Ұлттық Банк пен оның еншілес ұйымдарының қаржысын банктерге көмек ретінде беруге толық тиым салынбақ.
Енді банкроттыққа жақындап қалған қаржы ұйымдары өз мәселесін өздері шешеді. Мемлекет баяғыдай жалпақшешейлік танытып, құтқарушы болудан бас тартты.
