Заң мен әділдік үстемдігі – қауіпсіз қоғамның кепілі

Қоғамның тұрақтылығы мен дамуы ең алдымен заңның үстемдігі мен әділдіктің сақталуына байланысты. Әділдік пен тәртіп бар жерде ғана азаматтар өздерін қауіпсіз сезінеді, ал заң еленбеген қоғамда бейберекеттік пен сенімсіздік орын алады. Сондықтан елімізде қазіргі уақытта нашақорлық, қылмыс пен құқық бұзушылықтың алдын алу, құқықтық мәдениетті арттыру және заң үстемдігін қамтамасыз етуге бағытталған кешенді шаралар қолға алынуда.
Мемлекет «Заң және тәртіп» қағидатын басшылыққа ала отырып, «Қауіпсіз қоғам» жобасын іске асыруда. Бұл бастама тек қылмыспен күресті күшейтуді емес, сонымен қатар қоғамның құқықтық санасын қалыптастыруды, әрбір азаматтың әділдік пен заңға деген көзқарасын өзгертуге бағытталған. Құқық бұзушылықтарға «нөлдік төзімділік» саясаты – осы жұмыстың басты бөлігі.
Қоғамның тұрақтылығы мен дамуы ең алдымен заңның үстемдігі мен әділдіктің сақталуына байланысты. Әділдік пен тәртіп бар жерде ғана азаматтар өздерін қауіпсіз сезінеді, ал заң еленбеген қоғамда бейберекеттік пен сенімсіздік орын алады. Сондықтан елімізде, соның ішінде Алматы қаласында, қазіргі уақытта нашақорлық, қылмыс пен құқық бұзушылықтың алдын алу, құқықтық мәдениетті арттыру және заң үстемдігін қамтамасыз етуге бағытталған кешенді шаралар жүзеге асырылып жатыр.
Әділдік – қоғамның тірегі
Әділдік – қоғамды біріктіретін ең басты құндылық. Егер заң бәріне бірдей қолданылмаса, әділдік жоғалады, ал әділдік жоғалған жерде сенім де азаяды. Сондықтан мемлекет азаматтардың құқықтарын қорғауды, құқық қорғау органдарының ашық жұмыс істеуін және қоғам тарапынан бақылаудың күшеюін қамтамасыз етуге ерекше назар аударып отыр.
Сенім – мемлекеттің ең үлкен капиталы. Азаматтар құқық қорғау және арнайы органдарға сенгенде ғана заң үстемдігі шынайы мәнге ие болады. Сол үшін де ақпараттық және түсіндіру жұмыстары жүргізілуде. Бұл жұмыстардың мақсаты – халық арасында заң мен әділдіктің құндылығын түсіндіру, құқықтық мәдениетті нығайту, әр адамның өз жауапкершілігін сезінуіне ықпал ету.
«Нөлдік төзімділік» – өркениетті қоғамның ұстанымы
Құқық бұзушылықтың үлкен-кішісі болмайды. Ұсақ бұзақылыққа көз жұму – үлкен қылмысқа жол ашу. Сол себепті мемлекет «нөлдік төзімділік» қағидатын енгізіп отыр. Бұл саясаттың мәні – заң бұзған әрбір әрекет назардан тыс қалмауы керек деген ұстаным. Мұндай тәсіл азаматтарға жауапкершілік жүктейді және қоғамда тәртіп пен әділеттілікті сақтауға көмектеседі.
Бұл бағытта ең маңыздысы – жазалау емес, алдын алу. Қоғамның әр мүшесі заң бұзушылыққа жол бермеуді өзінен бастауы тиіс. Егер адамдар өз ісіне мұқият, өзгеге әділ болса, құқық бұзушылықтың деңгейі де төмендейді. Тәртіп пен әділдік өздігінен орнамайды, ол – әр азаматтың саналы таңдауы мен әрекетінің нәтижесі.
Қоғамдық сана мен жауапкершілік – басты тірек
Заңға құрмет – адамдық қасиеттің көрінісі. Қоғамда құқықтық мәдениет қалыптасуы үшін ең алдымен әр адамның бойында ар-ұят, әділдік пен жауапкершілік сезімі болуы керек. Бүгінгі күні азаматтардың құқықтық сауатын арттыру, жастарды заңға бағынуға тәрбиелеу – мемлекеттік саясаттың басым бағыттарының бірі.
«Қауіпсіз қоғам» жобасы шеңберінде жастармен, мектеп және колледж оқушыларымен кездесулер, дәрістер, семинарлар өткізу көзделген. Мұндай шаралардың мақсаты – құқық бұзушылықтың салдарын түсіндіру, заңды сыйлауға және азаматтық белсенділікке тәрбиелеу. Себебі қоғамның болашағы – саналы, заңға бағынатын, әділдікті бағалай білетін жастардың қолында.
Сонымен қатар, құқық қорғау органдарының жұмысы ашықтық пен халықпен өзара қарым-қатынас негізінде құрылуы тиіс. Азаматтардың шағымдарына дер кезінде жауап беру, әрбір істің әділ қаралуын қамтамасыз ету – қоғамның сенімін арттырады. Сенім бар жерде құқық бұзушылық азаяды, ал әділдік бар жерде бейбітшілік орнайды.
Тәртіп пен әділдік – мемлекеттің тұрақтылығының негізі
Заң мен әділдікті дәріптеу тек мемлекеттік міндет емес, ол – әр азаматтың борышы. Тәртіп пен жауапкершілік ұлттың мәдени деңгейін айқындайды. Егер қоғамда заңды сыйлау әдетке айналса, онда тұрақтылық пен бейбіт өмірдің іргесі бекемделеді.
«Заң және тәртіп» қағидаты – елдің болашағына бағытталған стратегиялық ұстаным. Бұл қағидат тек жазалау шараларына сүйенбейді, ол адам санасын, қоғамның мінез-құлқын өзгертуге бағытталған. Әділдікке негізделген елде ғана экономикалық және рухани даму мүмкін болады.
Заңның үстемдігі мен әділдік – мемлекет тәуелсіздігінің тірегі, қоғам тыныштығының кепілі. Сондықтан әрбір азамат заң бұзушылыққа бейжай қарамай, өз ортасында әділдік пен жауапкершілік қағидатын сақтауы тиіс.
Бүгінгі бастамалар – жай ғана құқықтық саясат емес, елдің болашағына бағытталған жүйелі қадам. «Қауіпсіз қоғам» мен «Заң және тәртіп» идеяларының түпкі мақсаты – әр адамның өмірі қорғалған, әділдік үстемдік еткен, сенімге негізделген мемлекетті қалыптастыру.
Әділдік пен заңға құрмет – өркениетті елдің айнасы. Сол себепті қоғамның әр мүшесі өз әрекетімен осы ұстанымды қолдап, заңды бұзуға емес, сақтауға үлес қосуы қажет. Әділдікке адалдық – мемлекеттің болашағына деген адалдық.