Сенат республикалық бюджет туралы заңды Мәжіліске қайтарды
Сенат депутаттары 2024 жылдың 21 қарашасында өткен жалпы отырыста 2025-2027 жылдарға арналған бюджет жобасын қарап, оны түзетулерімен Мәжіліске қайтарды.
Алматы, NEGE. Қаржы министрі Мәди Тәкиев атап өткендей, заң Қазақстан Республикасының Бюджет кодексіне сәйкес, 2025-2029 жылдарға арналған әлеуметтік-экономикалық даму болжамын, 2025-2027 жылдарға арналған бюджет параметрлерін және Мемлекет басшысының тапсырмаларын негізге ала отырып әзірленген.
«2025 жылға арналған түсімдер ағымдағы жылдың жоспарымен салыстырғанда 1,2 трлн теңгеге артып, 21,7 трлн теңге болды. 2025 жылы тапшылық ЖІӨ-нің 2,7% деңгейінде болжануда, бұл көрсеткіш 2027 жылға қарай ЖІӨ-нің 1,9% дейін төмендейді Бюджет шығыстары, 2025 жылға арналған кірістер мен тапшылықтарды ескере отырып, 1,7-ге ұлғайту жоспарлануда. триллион теңгені құрап, өткен жылмен салыстырғанда 25,8 трлн теңгені құрайды», – деді ол.
Заң жобасын Сенатта талқылау барысында таза ауыз сумен қамтамасыз етуге, газбен жабдықтау жүйесін, жылумен және электрмен жабдықтауды, көлік инфрақұрылымын, ақпараттық технологияларды дамытуға, өңірлерді дамытуға, сондай-ақ заңнаманы іске асыруға қосымша шығыстар қарастырылды.
Сенаттың тиiстi комитетiнiң қорытындысында республикалық бюджет шығыстарының жалпы көлемi жоспарланып отырғаны:
- 2025 жылы – 25 750 млрд теңге сомасында;
- 2026 жылы – 23 168 млрд теңге сомасында;
- 2027 жылы – 24 566 млрд. теңге сомасында.
Үш жылдық бюджет аясында жалпы мемлекеттік шығыстарға 8 239 миллиард теңге қарастырылған, оның ішінде 2025 жылға 2 941 миллиард теңге, 2026 жылға 2 570 миллиард теңге, 2027 жылға 2 728 миллиард теңге қарастырылған.
Дәстүрлі түрде үш жылдық кезеңдегі бюджет шығыстарында ең көп үлесті әлеуметтік саланың шығыстары құрайды – 31,3 трлн теңге, оның ішінде 2025 жылға – 9,8 трлн теңге, 2026 жылға – 10,5 трлн теңге, 2027 жылға – 11 трлн теңге .
«2025 жылға арналған республикалық бюджет тапшылығы 4 100 млрд теңге немесе ЖІӨ-нің 2,7%-ы, 2026 жылға – 3 788 млрд теңге немесе ЖІӨ-нің 2,2%-ы, 2027 жылға – 3 686 млрд теңге немесе ЖІӨ-ге қатысты 1,9% мөлшерінде айқындалды.Мұнай секторы ұйымдарынан Ұлттық қорға түсетін түсімдердің 2025 жылға арналған болжамы мұнайдың әлемдік бағасы барреліне 75 доллар болатын болжамды 97,2 млрд тонна мұнай өндіру көлемі негізінде 4 884,3 млрд теңгені құрайды. Заңды талқылау барысында комитеттер мен Сенат депутаттарының ұсыныстарын ескере отырып, 2025 жылы шығыстарды 60 млрд теңгеге ұлғайту қолдау тапты», – деді сенатор Сұлтанбек Мәкежанов.
Шығындарды арттыруды қаржыландыру мемлекеттік резерв есебінен жүзеге асырылатыны атап өтілді. Сонымен қатар, мемлекеттік органдар арасында қаржы қайта бөлінді, депутаттардың басқа да ұсыныстары қолдау тапты.
«Жоғарыда айтылғандарды ескере отырып, Қаржы және бюджет комитеті Сенат отырысының қарауына «2025 – 2027 жылдарға арналған республикалық бюджет туралы» Қазақстан Республикасының Заңын және Қазақстан Республикасы Конституциясының 61-бабының 4-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасы заңның кейбір баптарын бекітпеуді және заңның осы баптарын жаңа редакцияда енгізу туралы ұсыныспен Мәжіліске қайтаруды ұсынады», – деп түйіндеді сөзін сенатор.
Бұған дейін сенаторлар Ұлттық қордан жыл сайын екі триллион теңге шығаруды мақұлдаған болатын.