Болат Назарбаевтың тергеуден қашып жүрген серіктестері Калифорниядан табылды
Жақында Қазақстан билігі «Алтын Орда» базарының бұрынғы директоры Данияр Әбдіғапаровты тағы да халықаралық іздеуге берді. Екі жыл бұрын оған Орталық Азиядағы ең ірі базарлардың бірі – бұрын марқұм Болат Назарбаевқа тиесілі нысанның үш бірдей басшысымен қатар ІІМ іздеу жариялаған еді. Әбдіғапаров пен оның сыбайластары алаяқтық жасады деген күдікке ілінген және бірнеше жылдан бері тергеуден жасырынып жүр. Сол күдіктілердің бірі Жұмадин Патов Калифорниядан табылды, ол қазір сол жақта логистика бизнесімен айналысып жүрген көрінеді.
Алматы, NEGE. 2023 жылдың қаңтарында Жұмадин Патовпен бірге оның басшысы Данияр Әбдіғапаров, сондай-ақ базар менеджерлері Қанат Жоқаев пен Айдос Нұрқалиев те іздеуге берілді. Сол уақытқа қарай Нұрсұлтан Назарбаевтың інісі Болат Назарбаев қаңтар оқиғаларынан кейін басталған «Ескі Қазақстанның» артықшылықтарына қарсы күрес науқанының нәтижесінде базар мен өзге де активтерден айырылған.
Болат Назарбаев Алматыдағы ең ірі базарды рейдерлік жолмен басып алды деген сияқты түрлі айыптауларға қарамастан, қылмыстық қудалаудан аман қалды. Күштік құрылымдар назарын оның айналасындағы адамдарға – жеке көмекшілеріне, серіктестеріне және кәсіпорын басшыларына аударды. 2024 жылдың басында Елдос Қоспаев, яғни «Назарбаевтың оң қолы» атанған адам, 15 жылға сотталды. Онымен бірге «Қоспаевтың ұйымдасқан қылмыстық тобының» он шақты мүшесі түрмеге қамалды. Олар шамамен бір жыл Солтүстік Кипрде жасырынып жүргенімен, сол аумақтың билігі оларды Астана сұранысы бойынша экстрадициялады.
Ал Қоспаев тобына қарағанда, «Алтын Орда» менеджерлері жылжымайтын мүлікке қатысты алаяқтық жасады деп күдікке ілінгенімен, Қазақстанның тергеушілері олардан жауап ала алмады. Былтыр Дмитрий Шишкиннің Telegram-каналы Данияр Әбдіғапаров пен Қанат Жоқаев (фамилиясын Алмабек деп өзгерткен) іздеуден алынып тасталды деп жазған еді. Алайда жақында олардың қайтадан халықаралық іздеуге берілгені анықталды. Ал Айдос Нұрқалиев пен Жұмадин Патов туралы іздеу хабарламалары алғаш жарияланған күннен бастап базада әлі де тұр. Жұмадин Патов АҚШ-тың батыс жағалауынан, Лос-Анджелестің қала маңынан табылды.
Патов туралы ақпарат аз. Ол Тәжікстанда туған, кейінгі жылдары басқа менеджерлер сияқты Қаскелеңде тұрған. Ол Сакдиана Азымбаевамен некеде, екі баласы бар. Әйелі мен балалары оның қасында ма, белгісіз. Патов 2024 жылдың мамырында АҚШ-та Bex Logistics LLC деп аталатын логистикалық компания ашқан. Компанияның табысына қатысты мәлімет айту қиын – алғашқы есеп тек 2026 жылы жарияланады. Компания Ирвайн қалашығында, яғни Лос-Анджелестің шет аймағында тіркелген. Калифорния штатының коммерциялық тізіліміндегі деректерге қарағанда, 2025 жылдың ақпанында Патов мекенжайын және компанияның тіркелген орнын өзгертетіні жайлы жергілікті әкімдікке хабар берген. Қазір ол АҚШ-тағы ең қымбат аудандардың бірі саналатын Ньюпорт-Бичке көшкен. Жергілікті жылжымайтын мүлік реестріне сәйкес, Патов Newport Park тұрғын үй кешеніндегі пәтердің иесі емес, ол оны айына $3,300 төлеу арқылы жалдап отыр. Мұндай пәтердің нарықтық бағасы шамамен $1,5 миллион тұрады. Патовтың берген мәліметіне сүйенсек, кем дегенде 2025 жылдың ақпанының соңына дейін АҚШ-та болған.
Қазіргі уақытта Қазақстан билігі Жұмадин Патовты экстрадициялауды сұрады ма, жоқ па – белгісіз. Алайда АҚШ-тың миграциялық саясатына байланысты егер билікте Дональд Трампқа ұқсас қатаң саясат жүргізетін президент болса, Патовты қайтару оңайырақ болар еді. Ал мигранттарға қолайлы саясат ұстанатын әкімшілік кезінде бұл процесс күрделі болуы мүмкін.
