«Кеден қызметкерін өлтірді» деп сотталғандар тапсырыс берушіге қарсы айғақ берді
Махатов Медеттің көзі тірісінде-ақ оның жұбайы Нұргүл Әділовамен қарым-қатынаста болған және оны жасырмаған.
Алматының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотында (АІЖК) алматылық кеден қызметкері Медет Жамашетің өліміне қатысты сенсациялық мәлімдемелер тыңдалды. Бұл қылмыстың ашық, егжей-тегжейлі және қатыгездігі сотқа қатысушыларды таң қалдырды.
«Қорғас» ісі бойынша жазасын өтеген ҰҚК мен Кеден комитетінің бұрынғы басқарма басшылары 12 жыл бойы аса ауыр қылмыс жасағандардың шын жүректен өкінуін күтті. Барлығы – 45 адам.
Бақытхан Бәкірбаевтың төрағалығымен өткен Алматының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотында сотталушылардан жауап алу жалғасты. Естеріңізге сала кетейік, бес адам – ағайынды Жасұлан мен Ернар КЕМЕБАЕВТАР, Ержан ҚАСЫМБАЕВ, Айбек ӨТЕПОВ пен таратылған Қаржы полициясы агенттігінің бұрынғы агенті Талғат МАХАТОВТЫҢ үстінен адам өлтірді деген айып тағылды.
Сондай-ақ, ол Бетон, Саныч, Краснов. Бұл Қытаймен кедендік шекарада сыбайлас жемқорлықты жеңді деген бір кездері дерлік ұлттық қаһарманның жедел бүркеншік аттары.
Бүгінде Махатов тапсырыс негізінде кісі өлтіру бойынша ғана емес, ол қанды Қаңтар оқиғасы және аса ірі көлемдегі алаяқтық ісі бойынша басты айыпталушылардың бірі саналады. Ержан Қасымбаевтың айтуынша, 2012 жылдың сәуір айының ортасында Бетон, Айбек және ағайынды Кемебаевтар көлік жуу орнында кездескен. Сөз арасында Өтепов бір адамға – Алматы кеденінен жауын ұрып-соғуға көмектесу керектігін айтты.
– Мамыр айының ортасында Айбек екеуміз Медеттің үйіне бардық, бірақ ол достарымен келді.Тек оны ұрып-соғу – Махатовтың бірінші бұйрығы. Біз бұрылып кетіп қалдық», – деп есіне алды Қасымбаев.
23 мамырда жігіттер үлкен ағасы Кемебаевтың мектеп бітіруінің 20 жылдығын тойлауға Алматы облысы Нарынқол ауылына барды. Шамамен бір аптаға жуық болып, Алматыға қайттық. Ернармен кездескен Айбек Ержанға келіп, агент Санычтың кезекті бұйрығын береді. Ол кеденшіні жансақтау бөліміне түсетіндей қылуды тапсырып, «Ол солай өлсін» дейді.
Түнде Қасымбаев пен Өтепов Медет тұратын үйдің кіреберісіне келеді. Агент Саныч Ернар арқылы жалдамалылардың әрекетін үйлестіріп отырған. Ол үшін Махатов бір-біріне тапсырыс бойынша кісі өлтіру туралы егжей-тегжейлі мәлімет беру үшін алдын ала бейтаныс адамдарға тіркелген үш ұялы телефон сатып алған. Махатов қастандық мәселесінде өте шебер.
– Мамыр айында Медетті ұрамыз деп жүргенімізде, гараждың жанындағы іргетастан арматураның шығып тұрғанын байқадым. Оны суырып алдым. Жамашев «БМВ» көлігн тұраққа кіргізіп шыққан кезде оның басынан соқтым. Қашып бара жатып, арматураны лақтырып жібердім. Айбек оны алып, көрші көпқабатты үйдің су төгетін құбырына тастады», – деді Ержан сотта.
Аса ауыр қылмыс жасаған қылмысты орындаушылар мен ағайынды Кемебаевтар Дубайға демалысқа аттанған. Олар қоныстанған қонақүйге Махатов келді. Жігіттер Медеттің сол жерде қайтыс болғанын осы кісіден білген. Бірақ батыл агент Саныч жалдамалыларды «алаңдауға негіз жоқ, қаржы полициясындағы ағалары көмектеседі» деп сендірді.
Махатов Қасымбаевқа «Қорғас» кеденіне орналастырамын» деп уәде береді. Расында да, қаржы полициясы агентінің қолдауымен Ержан бірнеше жыл бойы Қытайдың халық тұтынатын тауарларын сатып алу-сатумен айналысқан, 2017 жылдың жазында сол кездегі ведомствоаралық тергеу және тергеу басқармасының бастығы, кеден қызметкерінің өлімін тергеп жатқан Виктор ТИХОНОВ Жамашевты өлтірді деген күдікпен қамауға алған.
– 2017 жылдың жазында қылмыс туралы түсініктеме бердім. Адвокат ақшасын Махатов төледі. Бір күні менің қорғаушым «Айғақтарды Талғаттың пайдасына өзгерту керек. Себебі, Жасұлан екеуі де кісі өлтіруге қатысы бар деген күдікке ілінді. Олар Айбек екеумізді арнайы қудалай бастады, – деген.
Талғат адвокаттары арқылы бізге сәлемін жеткізіп, оның үлкен ағасы Қайрат ҚОЖАМЖАРОВТЫҢ еліміздің бас прокуроры болғанын мақтан етті. Осылайша, Қасымбаевтың сотта берген айғағы барған сайын ашық бола түсті.
Оның айтуынша, Санычтың бірінші бұйрығы кеден қызметкерін ұрып-соғу болды. Себебі, агенттің бір кездегі жақын досы және ант берген ағасы бақылаусыз қалды. Оның үстіне, ол ҰҚК-ге барып, қаржы полициясының агенті мен оның меценаттарына қарсы куәлік бермек болған. Махатов өз айғақтары негізінде ондаған ҰҚК мен кеден қызметкерінің қамауға алынғанын бірнеше рет айтқан. Бәрінен де Бетон Жамашевтың өзі және оның меценаттары қаржы полициясынан ойлап тапқан заңсыз баюдың схемасын ҰҚК-ге ашып қояды деп қорықты.
– Махатов Медетті реанимацияла жататындай ұру керек деген. Бірақ мен оны өлтіремін деген ойым болған жоқ. Мен Жамашевты мүлде танымадым. Соттан кейін Талғат көз алдымызда жауапкершіліктен құтылды. 2022 жылдың мамыр айында оттбасыммен кездескенде Махатовтың ірі алаяқтық үшін қамауға алынғанын естідім. Және оны Қантар оқиғаларына қатысты деп айыптады. Сосын Айбекпен ақылдасып, бас прокурордың атына арыз жаздық. Полиция қызметкерлері келді, біз оларға кісі өлтіру дерегі туралы бар шындықты айттық. 2012 жылы мен 21-ге толдым, сол кезде көп нәрсені түсінбедім. Махатов мені және Айбекті өзінің пайдакүнемдік мақсатына пайдаланды деп есептеймін», – деп сендірді судьяны Қасымбаев.
Едел-жедел нұсқаның біріне сәйкес, кеден қызметкерінен ҰҚК-нің жауап алуы оған қарсы жаза қолданудың жалғыз себебі емес. Махатов Медеттің көзі тірісінде-ақ оның жұбайы Нұргүл Әділовамен қарым-қатынаста болған және оны жасырмаған. Медет әйелінің интимдік қарым-қатынасын біліп, олардың үстінен шағым түсірмекші болуы мүмкін. Бірақ оған үлгермеді...