Қазақстанда өсімдік майын өндіру 24%-ға өсті
Қазақстанда майлы дақылдарды қайта өңдеу көлемінің тұрақты өсуі жалғасуда. 2025 жылғы қаңтар–шілде қорытындысы бойынша өсімдік майын өндіру өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 24%-ға артып, 420,5 мың тоннадан 521,2 мың тоннаға жетті. Оның ішінде күнбағыс майының өндірісі 457,7 мың тоннаны құрап, өткен жыл деңгейінен 24,5%-ға жоғары болды (367,8 мың тонна), деп хабарлайды ҚР Ауыл шаруашылығы инистрлігі.
Алматы, NEGE. Жалпы, 2024 жылы елде 753 мың тонна өсімдік майы өндірілді. Бұл 2023 жылмен салыстырғанда (672,1 мың тонна) 12%-ға артық. Күнбағыс майының өндірісі 18,3%-ға өсті.
Бүгінде елімізде жылына 4,7 млн тонна майлы дақыл тұқымын өңдеуге қауқарлы 88 қайта өңдеу кәсіпорны жұмыс істейді. Ұлттық статистика бюросының деректеріне сәйкес, өндірістік қуаттардың орташа жүктемесі шамамен 35%-ды құрайды. Бұл өңдеу көлемін одан әрі арттыруға зор әлеует бар екенін көрсетеді.
Экспорттық көрсеткіштер де оң динамиканы көрсетуде. 2024 жылы өсімдік майлары экспорты 29%-ға артты. Негізгі экспорт бағыттары: Қытай Халық Республикасы – жалпы көлемнің 42,4%-ы, Өзбекстан – 35,4%, Тәжікстан – 12,7%, Ауғанстан – 3,2%, Қырғызстан – 1,4%, Латвия және Түрікменстан – 1,8%.
Өндірістің өсуі майлы дақылдар егіс алаңдарының ұлғаюының арқасында қамтамасыз етілді. 2025 жылы олардың көлемі 36%-ға (+1,055 млн га) артты. Ең көп өсім мына дақылдар бойынша байқалды: күнбағыс – +481 мың га (ел тарихындағы рекордтық егіс алқабы), зығыр – +376 мың га, рапс – +173 мың га.
Күнбағыс егісін ұлғайту бойынша көшбасшылар Павлодар облысы (+136 мың га), Қостанай облысы (+109 мың га), Солтүстік Қазақстан облысы (+65 мың га) және Ақмола облысы (+46 мың га) болды.
Ауыл шаруашылығы тауар өндірушілері майлы дақылдарды анағұрлым рентабельді дақыл ретінде көбірек таңдай бастады. Бұл ауыл шаруашылығы өндірісін әртараптандыру бағытының өзектілігі мен тиімділігін дәлелдейді.
