Елімізде май бағасы үш есе қымбаттаған
Елімізде өсімдік майын өндіретін екі зауыттың жұмысы тұралап, өндіріс көлемі азайған.
Алматы, NEGE. Шикізаттың дайын өнімнен қымбат болуы қайта өңдеуші кәсіпорындарға тиімсіз болып шықты. Ал мамандар бағаның биржаға тәуелді екенін айтады. Еліміздегі өсімдік майын өндірушілер былтырдан бері тиісті субсидияны ала алмай отыр. Әсіресе несиенің пайыздық мөлшерлемесін түгел өтеу кәсіпкерлерді тығырыққа тіреген. «Қазақстан май-тоңмай одағы» қауымдастығының президенті Константин Невзоровтың айтуынша, субсидия дайын өнім құнының 10%-ін жабады. Сарапшы елдегі бағаны тізгіндеудің амалын қайта қарау керек дейді. Ол үшін биржаны елеусіз қалдыруға болмайды. Яғни, шикізаттың нарықтағы құнын есепке алып, процентпен емес, ақшалай баға қою маңызды. Бұл жағдайды бақылап отыруға мүмкіндік береді. Сарапшы шикізатты өз кәсіпкерлерімізге қолжетімді ету қажеттігін айтады. Өйткені қазір отандық май мен импорттық өнімнің бағасы бірдей болып тұр. Бұлай жалғаса берсе, өнім тапшылығына душар болуымыз мүмкін.
«Қазақстан май-тоңмай одағы» қауымдастығының президенті Константин Невзоров: "Өзбекстан мен Қытайда майға деген сұраныс артқанда баға да белсенді өсті. Бірақ биыл өнімділік жоғары болады деп отырмыз. Бір литр май 730-770 теңге аралығында сатылады. Зауыттың қуаттылығына қарай, 800-840 теңгеден сұрағандар да бар. Қалай дегенмен, шикізатты биржадан арзан бағаға ешкім сатпайды. Өндіріс шетелдік валютаға тәуелді. Өз елімізде отырып, шетелдік кәсіпкерлермен шикізатқа таласамыз" деді.
Константин Невзоров сатып алған шикізатын қайта өңдеу тиімсіз болып қалған екі зауыттың жұмысы уақытша тоқтағанын жеткізді. Олар ішкі нарықтың 17%-ін отандық өніммен қамтып келген. Қазір оның орнын импорт басты. Бұл да дайын өнімнің құны мен сапасына ықпал етері хақ. Былтыр әлемдік сұраныстың артуына байланысты май 3 есе қымбаттады. Біздің елде де бағаның шарықтауы көпшілікті әуреге салғаны рас. Жыл сайын Қазақстанда 350 мың тонна өсімдік майы өндіріледі. Оның дені рафинадталмаған күйде шетел асады екен. Өйткені онда шикізатқа ұсынылатын баға жоғары. Мамандар әзірге май бағасы қымбаттамайтынын айтып отыр. Өйткені биыл жиын-терім берекелі болады деген үміт бар. Бағаға тікелей әсер ететін нарық Украина мен Ресейде де болжам осы. Біздің елде ірілі-ұсақты 40 өсімдік майын өндіруші кәсіпорын бар.
