DEMOSCOPE: Қазақстандықтар салық көтерілсе жағдай нашарлайды деп алаңдайды
Қазақстан азаматтарының 61,4%-і салықтың көтерілуі өмір сапасына кері әсер етеді деп алаңдайды. Бұл туралы DEMOSCOPE қоғамдық пікірді зерттеу бюросының сауалнамасында айтылған.
Астана, NEGE. 2026 жылдың 1 қаңтарынан бастап Қазақстанда жаңа Салық кодексі күшіне енеді, бұл құжатта шағын және орта бизнеске ҚҚС мөлшерін 12%-тен 16%-ке көтеру көзделген.
DEMOSCOPE сауалнамасының нәтижесінде: Респонденттердің көпшілігі (жалпы 61,4%) салықтың көтерілуі өмір сүру сапасына кері әсер ететініне сенімді. Соның ішінде 32,4%-ы салықтың көтерілуі өмір сүру деңгейін айтарлықтай нашарлатады деп санаса, 29%-ы нашарлайды, бірақ қатты емес дейді.
Ал респонденттердің 20,6%-ы салықтың көтерілуі өмір сүру сапасына ешқандай әсер етпейтінін айтса, 9%-ы ҚҚС көтерілуі айтарлықтай және аздап болса да өмір сапасын жақсартады деп есептейді.
Үкімет ҚҚС мөлшерін көтеру себебін экономиканы тұрақтандыру және әлеуметтік шығындарды жабу мақсатында бюджетке түсетін түсімді арттыру қажеттігімен түсіндіреді. Алайда сауалнама нәтижесі азаматтардың көпшілігі мұнымен келіспейтінін көрсетіп отыр, – деп жазады бюро.
Керісінше, респонденттер ҚҚС көтерілуі нәтижесінде:
- Тауар мен қызмет бағасы қымбаттайды (65,5%)
- Орта және шағын бизнес субъектілерінің саны қысқарады (27,3%)
- Жұмыссыздық артады (26,5%)
- Көлеңкелі экономика мен салықтан жалтару күшейеді (19,6%) деп санайтынын көрсеткен.
Дегенмен, респонденттердің бір бөлігі оң әсері туралы да айтқан. Олардың айтуынша, мемлекеттік бюджетке түсетін салық түсімі артады (18,2%) және азаматтардың өмір сүру деңгейі көтеріледі (9,4%).
Респонденттердің 12,6%-ы реформа ешқандай өзгеріске алып келмейді деп санайды.
